Bekas kszyk (Gallinago gallinago)


kszyk
Bekas kszyk (kszyk) (Gallinago gallinago, ang. Common Snipe) to wędrowny ptak wielkości kosa, z rodziny bekasowatych o wymiarach: długość ciała 25-29 cm; rozpiętość skrzydeł 43 - 45 cm i wadze 70-180 g. Przylot: III-IV, odlot: VII-XI. Brak u niego wyraźnego dymorfizmu wiekowego i płciowego. Posiada ubarwienie maskujące, wierzch głowy ciemnobrązowy, z podłużnym szerokim jasnobrązowym pasem. Podobne pasy na bokach głowy. Wierzch ciała jasnobrązowy z ciemnobrązowymi i czarnymi cętkami. Pierś jasnobrązowa z ciemnymi plamkami. Brzuch biały, ogon rdzawy. Dziób długi, prosty, szarobrązowy u nasady i czarny w części końcowej. Nogi krótkie, zielonkawoszare.

Występuje w północnej części strefy klimatu umiarkowanego Eurazji i Ameryki Północnej, a zimuje w Europie Zachodniej, basenie Morza Śródziemnego oraz równikowej Afryce, na Bliskim i Dalekim Wschodzie aż po zachodnią Indonezję i południową Japonię (lub podgatunek "amerykański" w Ameryce Południowej). Nielicznie gnieździ się również w Polsce (w niżowej części Kraju), a największym skupiskiem kszyków w okresie lęgowym są Bagna Biebrzańskie. Najchętniej zasiedla podmokłe łąki, torfowiska, turzycowiska na bagnach i mokradłach, skrajach jezior i stawów hodowlanych, śródleśnych bagienkach, podczas przelotów na mulistych brzegach różnego typu wód. Prowadzi skryty tryb życia i zwykle przebywa pod osłoną roślinności. W okresie godowym samce odbywają widowiskowe loty tokowe, wznosi się i opada, wydając przy tym beczący dźwięk wibrujących skrajnych sterówek. Pokarm stanowią drobne bezkręgowce (owady, pierścienice, mięczaki) wydobywane z miękkiego podłoża przez sondowanie, ale także nasiona roślin.

Gniazdo buduje z liści turzycy i ukrywa najczęściej w kępie turzyc otoczone płytką wodą. W ciągu roku wyprowadza dwa lęgi, składając w kwietniu-lipcu 4 oliwkowe, brązowo plamkowane jaja. Jaja wysiadywane są przez okres 19-21 dni przez samicę. Pisklęta usamodzielniają się po 3-4 tygodniach, kiedy to nabywają umiejętności lotu. Opieką zajmują się obydwoje rodziców, którzy w razie niebezpieczeństwa mogą przenieść młode w inne miejsce.

Ptak skryty i trudny do obserwowania, ale w okresie wędrówek czasem żeruje na otwartym terenie. Gatunek objęty jest ochroną ścisłą, wymieniony w Dyrektywie ptasiej; zagrożony utratą siedlisk przez osuszanie terenów podmokłych, zaniechanie koszenia łąk, zarastanie przez wysoką roślinność.
Opracowano na podstawie niemieckiej i angielskiej wersji encyklopedii Wikipedia.


Bekas kszyk



Kszyk - podobne gatunki

kszyk
Kszyk jest najliczniejszym polskim bekasem. Bardzo podobnie ubarwiony jest dubelt. Ma on jednak białe paski na pokrywach skrzydłowych, a kreski na spodzie sięgają dalej na brzuch. W locie jest bardziej ociężały niż kszyk. Na skrzydłach widoczne są dwa, podłużne paski, a brak jest wyraźnego paska na tylnym brzegu skrzydła jak u kszyka. Boczne sterówki ogona są białe

Znacznie mniejszy bekasik jest łatwo rozpoznawalny po dwóch, zółtych paskach biegnących przez ciemny grzbiet. Ma też krótszy dziób i podwójną, białą brew.


© Jurek Grzesiak 2009 - Fotograficzny atlas flory i fauny - Bekas kszyk