Kos (Turdus merula)


Kos - Turdus merula
Kos (Turdus merula), ang. Blackbird, należy do rodziny drozdów. Samiec jest cały czarny, oprócz żółtego dziobu oraz obrączki ocznej, samica natomiast ma ubarwienie szarobrązowe, jaśniejsze od spodu, z szaro-brunatnym dziobem. Kos gniazduje w bardzo różnych środowiskach, począwszy od większych lasów, przez parki, ogrody, kończąc na placach zieleni w mieście. Pierwotnie zajmował stanowiska wewnątrz dużych lasów liściastych, często nad brzegami rzek czy jezior. Wiosną i latem żywi się dżdżownicami i innymi ziemnymi bezkręgowcami. Poźniej do jadłospisu dołącza także wiele owoców (porzeczki, wiśni, bzu i wielu roślin parkowych). Żeruje głównie na ziemi, poruszając się krótkimi skokami, przystając co chwilę, aby się rozejrzeć bądź wypatrzyć ofiarę. Kosy żyjące w pobliżu ludzi szybko przyzwyczajają się do naszej obecności i stają się bardzo ufne. Często spacerując po parku zdarza się wypłoszyć ptaka spod nóg. Odlatuje wtedy na niewielki dystans, wydając głośny, alarmujący gwizd. Kos ma bardzo urozmaicony repertuar głosów, osobne alarmujące o drapieżniku na ziemi, inne o niebezpieczeństwie w powietrzu. Do swojej pieśni godowej wplatają różne dźwięki jakie usłyszy w swoim rewirze. W miastach mogą to być np. dzwonki telefonów komórkowych. Gniazdo zakłada w bardzo różnych miejscach, najchętniej w młodych świerkach na wysokości 2-3 m, ale także na drzewach, innych gęstych krzewach, żywopłotach, gzymsach budynków, rzadko na ziemi. Samica znosi 5-6 bladozielonych, rdzawo nakrapianych jaj. Para kosów gnieździ się czasami 2-3 razy w roku. Zimą dzikie kosy, żyjące z dala od człowieka, opuszczają swoje tereny lęgowe i wędrują w miejsca o zasobniejszej bazie pokarmowej. Zostają tylko nieliczne osobniki, najczęściej dorodne samce, które ryzykują zimowanie w trudniejszych warunkach na miejscu, aby wcześniej zająć najlepsze terytoria. Populacje miejskie natomiast o wiele częściej prowadzą zupełnie osiadły tryb życia. U kosów żyjących w miastach czasami występuje częściowy lub całkowity albinizm (brak pigmentu na całym ciele). W normalnych warunkach takie osobniki były by szybko wyeliminowane przez drapieżniki, ale w miastach mogą się swobodnie rozmnażać i przekazywać swoje geny następnym pokoleniom.


Kos - samiec
Na fotografii powyżej samiec kosa, poniżej samica

Kos - samica
Samica kosa jest mniej kontrastowo ubarwiona i bardziej brązowa.

Kos w szacie spoczynkowej

Kos - Turdus merula

samiec kosa na gnieździe
Kos na gnieździe


© Jurek Grzesiak 2009 - Fotograficzny atlas flory i fauny - Kos